Jonka wordt, op aandringen van haar stiefvader, in een tehuis geplaatst. Vanaf dan heeft ze maar één doel: niemand tot last zijn en niets vertellen over wat er thuis is gebeurd. Toch knaagt er iets: haar moeder heeft haar immers gewoon laten vertrekken … Na vele omzwervingen maakt Jonka zich los van haar thuis en kiest zij haar eigen weg, ondanks de pijn en het gevoel in de steek gelaten te zijn.
In Zwarte lieveling las je het verhaal van Saskia en ontdekte je dat Saskia een zusje heeft, Jonka. Achtergelaten vertelt ook Jonka’s verhaal.
Jonka is een jaar of 10 als zij uit huis wordt geplaatst. Haar stiefvader heeft genoeg van haar, zij verstoort de sfeer in het gezin en is nergens goed voor volgens hem. Als een bang, schichtig meisje komt zij binnen op een woongroep voor ‘onhandelbare kinderen’. Haar stiefvader Bak heeft haar allerlei leugens ingefluisterd over straffen, slaapzalen, boze nonnen en pestende kinderen. Jonka bereidt zich dan ook voor op het ergste en is van mening dat als zij zich onzichtbaar maakt en vooral niets over thuis vertelt, alles goed komt en Bak haar niet extra zal straffen. Bak weet namelijk alles. Maar langzaamaan ziet Jonka in dat de woongroep niet zo werkt, en stukje bij beetje ontdooit ze.
In haar slaap beleeft ze echter nog elke nacht de mishandelingen die ze thuis moest doorstaan. Jonka werd uitgescholden, geslagen, gepest en verwaarloosd door haar stiefvader. Haar moeder vocht in het begin nog voor Jonka, maar zodra haar kleine broertje werd geboren niet meer. Toen was mama alleen verdrietig. En Jonka heeft juist haar mama zo nodig, maar mama is er niet om haar op te vangen.
Als Jonka van haar stiefvader dichterbij moet komen wonen, wordt Jonka naar een andere groep overgeplaatst. Hier vindt Jonka het verschrikkelijk. Het warme nest waar zij eerst woonde, is niet meer. Vanaf dit moment verandert ook alles voor Jonka. Zal ze ooit nog veilig zijn?
Dit boek leest vlot weg, toch vind ik het soms wat slordig en gehaast geschreven. Er gebeurt ontzettend veel, waardoor ik soms de draad kwijtraakte. Ik weet dat het verhaal is gebaseerd op waargebeurde gebeurtenissen, ik heb zelf ook op een woongroep gewoond voor crisisjongeren. Dan gebeurt er ook heel erg veel. Ik vond alleen Zwarte lieveling lekkerder en rustiger lezen. Nu is Saskia ook een rustiger meisje dan Jonka, dus het kan zijn dat de schrijfstijl is aangepast op het karakter van het personage. Jonka is in het begin erg angstig, maar de woede jegens haar moeder, stiefvader en de rest van de wereld vlamt steeds heftiger op. Jonka wordt bijdehand, komt steeds meer voor zichzelf op en laat niet meer over zich heen lopen. Dit siert haar, maar maakt haar tegelijk erg kwetsbaar.
Een aantal zaken vond ik erg confronterend om te lezen. Hoe Jonka thuis werd behandeld, maar ook hoe maatschappelijk werkers met de situatie omgaan in het boek. Ik herkende een aantal zaken vanuit mijn eigen ervaring, maar helaas herkende ik ook dingen uit mijn werk als hulpverlener. Lang leve de bureaucratie en de rechten van ouders, die nog altijd boven de rechten van het kind staan, helaas.
Ik kan een heleboel dingen nog over dit boek schrijven, maar dit is gewoon een boek dat je moet lezen. Als je meer inzicht wilt in hoe trauma een kind beïnvloedt en hoe woongroepen en Jeugdzorg in elkaar zitten, is deze serie een heel realistische weergave en een echte aanrader. Susanne weet een nare situatie heel mooi neer te zetten, en ik als ex-jeugdzorgkindje moet door deze serie soms nog even slikken, ook al sta ik al vijf jaar op eigen benen.
Score: 4/5
Geschreven door
Kelly van https://brightbluebooks.wordpress.com/